Przerwy na karmienie piersią to ważne prawo, które umożliwia pracującym matkom łączenie obowiązków zawodowych z opieką nad dzieckiem. W kontekście praktyki pracodawców często pojawia się pytanie, czy można wymagać od pracownicy zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego karmienie piersią po osiągnięciu przez dziecko dwóch lat. Przyjrzyjmy się tej kwestii w świetle przepisów prawa pracy i praktyki.
Jak prawo reguluje przerwy na karmienie piersią?
Zasady dotyczące przerw na karmienie określa art. 187 Kodeksu pracy, który stanowi:
Czas trwania przerw:
Pracownica karmiąca jedno dziecko ma prawo do dwóch półgodzinnych przerw wliczanych do czasu pracy.
W przypadku karmienia więcej niż jednego dziecka, przysługuje prawo do dwóch przerw po 45 minut każda.
Na wniosek pracownicy przerwy mogą być udzielane łącznie.
Ograniczenia czasowe:
Pracownicy pracujące krócej niż 4 godziny dziennie nie przysługuje przerwa na karmienie.
Jeśli czas pracy wynosi od 4 do 6 godzin, pracownica ma prawo do jednej przerwy.
Brak ograniczeń wiekowych:
Przepisy nie określają wieku dziecka, do którego matka może korzystać z przerwy na karmienie piersią.
Czy pracodawca może wymagać zaświadczenia lekarskiego?
Zdania na temat dokumentowania karmienia piersią są podzielone:
1. Stanowisko doktryny
Eksperci prawa pracy dopuszczają możliwość weryfikacji wniosku pracownicy. Jak wskazuje E. Maniewska: [w:] K. Jaśkowski, E. Maniewska, Kodeks pracy. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2024, art. 187.
„Pracodawca może zażądać od pracownicy zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego fakt karmienia piersią”.
2. Stanowisko Państwowej Inspekcji Pracy (PIP)
PIP ma bardziej liberalne podejście:
Kodeks pracy nie wymaga od pracownicy przedstawienia zaświadczenia lekarskiego.
Wystarczające jest samo oświadczenie pracownicy o karmieniu dziecka piersią.
PIP podkreśla, że prawo nie przewiduje obowiązku wystawiania zaświadczeń przez lekarzy.
Czy pracodawca może wprowadzić regulacje wewnętrzne?
Pracodawca ma prawo ustalać zasady pracy w regulaminie wewnętrznym, ale nie może nakładać obowiązków sprzecznych z przepisami prawa pracy. Wprowadzenie wymogu zaświadczenia lekarskiego o karmieniu piersią po osiągnięciu przez dziecko dwóch lat nie znajduje podstawy prawnej.
Co grozi za nieudzielenie przerwy?
Nieudzielenie przerwy na karmienie piersią jest traktowane jako wykroczenie przeciwko prawom pracownika (art. 281 § 1 pkt 5 Kodeksu pracy). Pracodawca, który nie przestrzega tego obowiązku, naraża się na kary finansowe.
Podsumowanie: prawa pracownicy a obowiązki pracodawcy
Pracownica może korzystać z przerw na karmienie piersią bez względu na wiek dziecka.
Pracodawca nie może wymagać zaświadczenia lekarskiego, chyba że regulamin wewnętrzny przewiduje takie zasady – ale ich zgodność z prawem może być kwestionowana.
Warto znać swoje prawa i reagować na nieprawidłowości – brak przerw na karmienie to naruszenie przepisów!